De zwarte rat komt momenteel het meest voor in Noord-Brabant, Limburg, Zeeuws-Vlaanderen en in de havengebieden. De bruine rat is algemeen aanwezig. De kleur is niet altijd een goed uitgangspunt om het te beoordelen, omdat een zwarte rat niet altijd even zwart is, en een bruine niet altijd even bruin.

 

• Een zwarte rat is slank, heefte een spitse kop, grote oren en een staart die langer is als het lichaam. Volwassen exemplaren wegen tussen 150-250 gram en halen een lengte tussen de 14 en 23 cm (zonder staart). Een zwarte rat geeft de voorkeur aan vruchten en graan als voedsel en leeft vaak op schepen, in hoge gebouwen, en op droge plaatsen. Deze rat heeft minder vocht nodig dan de bruine rat.
• Een bruine rat is stevig, heeft een stompe kop, kleine oren en een staart die korter is als het lichaam. Volwassen exemplaren wegen rond de 500 gram en halen een lengte tussen de 22 en 30 cm (zonder staart). Een bruine rat geeft de voorkeur aan granen, groente en vlees en leeft vaak op plaatsen waar veel water is, slootkanten, vijvers, riolen, etc. Maar ook onder in gebouwen, mestkelders, voeropslagen, etc.